Проанализирован видовой состав жуков-горбаток рода Natirrica. Установлено, что на территории Беларуси обитает 4 вида, относящихся к данному роду: Natirrica humeralis (Linnaeus, 1758), N. rufifrons (Schilsky, 1894), N. variegata (Fabricius, 1798) и N. neuwaldeggiana (Panzer, 1796). Они относятся к лесной группе видов жуков-горбаток. Имаго наиболее многочисленны в июне и июле. Они предпочитают питаться пыльцой растений семейств Umbelliferae и Rubiaceae. Личинка известна только для Natirrica humeralis. Виды Natirrica humeralis и N. variegata распространены по всей территории Беларуси. Основными диагностическими признаками для определения  видов  рода  Natirrica  являются  окраска  тела  и  усиков,  морфологические  особенности  висков, а также левой парамеры, наиболее полное описание которой приведено в статье.

Работа выполнена при поддержке Белорусского республиканского фонда фундаментальных иссле- дований (договор № Б16М-050).

Ключевые слова: Coleoptera; Mordellidae; Natirrica; экология; диагностические признаки.

В результате проведенных исследований илленидных трилобитов Восточной Балтоскандии установлены четыре новых подрода, относящиеся к роду Illaenus Dalman, 1827: Pseudoillaenus subgen. nov., Trigonillaenus subgen. nov. Baltillaenus subgen. nov., Rutheniaeillaenus subgen. nov. В статье описываются три новых вида трилобитов: Illaenus (Trigonillaenus) kotlukovae sp. nov., I. (T.) volkhovensis sp. nov., Illaenus (Rutheniaeillaenus) dubari sp. nov. из отложений дарривилского и катийского ярусов Ленинградской области и Эстонии. Приведены диагнозы трех видов и подвидов, которые впервые найдены на Северо-западе России и несут новые данные по их морфологии: Illaenus (Illaenus) chiron stacyi Holm, 1886, I. (I.) planifrons Jaanusson, 1957, Illaenus (Baltillaenus) glabrisculus Jaanusson, 1957, а также уточнены диагнозы двух малоизвестных видов из разрезов ордовика Ленинградской и Новгородской областей: Illaenus (Trigonillaenus) schmidti Nieszkowskii, 1857, I. (I.) intermedius Holm, 1886. В статье выделяется неотип Illaenus (Trigonillaenus) schmidti Nieszkowskii, 1857 и предлагается новая схема филогении представителей рода Illaenus Dalman, 1827 Восточной Балтоскандии. 
Ключевые слова: трилобиты; Illaenus; новые виды; новые подроды; филогения; ордовик; Восточная Балтоскандия; Ленинградская область; Новгородская область; Россия.

Статья содержит сведения о жесткокрылых рода Atholus (Histeridae) фауны Беларуси. Всего на территории республики зарегистрировано 4 вида жесткокрылых рода. Составлена определительная таблица видов рода, сопровождающаяся рисунками надкрылий. В аннотированном списке представлено краткое описание видов, распространение, экологические особенности, включающие есяцы активности имаго.
Ключевые слова: Coleoptera; Histeridae; Atholus; фауна; Беларусь.

У артыкуле прыводзяцца звесткі аб знаходках шкілетных элементаў розных груп бясскiвiчных і рыб у палеазойскiх, а менавіта сiлурыйскiх, дэвонскіх і каменнавугальных адкладах Беларусі, і паведамляецца пра іх разнастайнасць і размеркаванне ў названых адкладах, а таксама прыводзіцца іх характарыстыка. Дадзеная інфармацыя істотна дапаўняе вядомыя раней звесткі па іхтыяфаўне разгляданага часавага інтэрвалу і можа быць выкарыстана ў рэгіянальных палеантолага-стратыграфічных даследаваннях палеазойскiх адкладаў, а таксама для выканання палеаэкалагiчных і палеагеаграфічных рэканструкцый.
Ключавыя словы: Беларусь; бясскiвiчныя; іхтыяфаўна; карбон; палеазой; сiлур; дэвон; хрыбетныя;
рыбы; шкілетныя элементы.

В статье рассматриваются новые фаунистические указания 12 видов жуков-водолюбов с территории Европы и Азии. Cercyon (Cercyon) bifenestratus Küster, 1851 впервые приводится для фауны Китая (Синьцзян), C. (C.) cultriformis Wu & Pu, 1995 — для Палеарктики и Сычуаня (Китай), Coelostoma orbiculare Fabricius, 1775, — для Синьцзяна (Китай), Hydrobius rottenbergii Gerhardt, 1872, — для Латвии, Megasternum immaculatum (Stephens, 1829) — для России и Сибири, Enochrus (Lumetus) fuscipennis Thomson, 1884 — для Киргизии. Указаны дополнительные достоверные находки Cercyon (Cercyon) strandi Roubal, 1938, C. (C.) lencoranus Kuwert, 1890, Cercyon (Paracercyon) analis (Paykull, 1798), Enochrus (Lumetus) fuscipennis, Hydrobius rottenbergii, Megasternum concinnum (Marsham, 1802) и M. prometheus Shatrovskiy, 1990 с территории Евразии. Обозначен синтип Cercyon nigriceps Motschulsky, 1863. Рассмотрены также отдельные аспекты морфологии и распространения данных видов водолюбов.
Ключевые слова. Coleoprtera; Hydrophilidae; новый вид для фауны; распространение; Евразия. 

Аналіз геаграфічнага пашырэння і вызначэнне геалагічнага ўзросту дачацвярцёвых мегакластаў (камлыгі, валуны, галькі) асадкавых горных парод, пераадкладзеных у чацвярцёвых утварэннях, мае асаблівае значэнне для ўстанаўлення іх верагодных крыніц і раёнаў паходжання. За выключэннем некаторых разнавіднасцяў парод, якія можна ідэнтыфікаваць па адметных петраграфічных асаблівасцях і якасцях, высновы аб стратыграфічнай прымеркаванасці большасці відаў асадкавых мегакластаў могуць грунтавацца толькі на выніках палеанталагічнага вывучэння заключаных у іх арганічных рэшткаў. Тым не менш, менавіта петраграфічныя асаблівасці выкарыстоўваюцца як асноўныя амаль ва ўсіх папярэдніх публікацыях, у якіх закранаюцца пытанні абласцей паходжання фрагментаў асадкавых парод, пераадкладзеных у плейстацэне на тэрыторыі Беларусі. Вынікі, атрыманыя без выкарыстання палеанталагічных доказаў, нельга лічыць надзейнымі. 

У гэтай працы вызначэнне выкапнёвых рэшткаў трылабітаў (Trilobita Walch, 1771) упершыню ўжываецца з мэтай удакладнення геалагічнага ўзросту мегакластаў асадкавых парод, перазахаваных ва ўтварэннях плейстацэна Беларусі. На дадзены момант у межах даследаванага рэгіёну адзначаны трылабіты з 15 родаў і падродаў, якія характарызуюць большую частку стратыграфічнай паслядоўнасці карбанатнага ардовіка, развітага ў карэнным заляганні на Усходне-Еўрапейскай платформе. Стратыграфічныя падраздзяленні гэтай паслядоўнасці перакрываюцца разнастайнымі больш маладымі адкладамі на паўночным і паўднёвым захадзе Беларусі, а таксама на тэрыторыі Балтыйскіх краін, і выходзяць на паверхню ў паўночнай Эстоніі і Ленінградскай вобласці Расіі. Паводле нашага меркавання, даследаваны пераадкладзены матэрыял не абавязкова з’яўляецца вынікам пераносу выключна на вялікія адлегласці, але можа быць перазахаваны таксама і з бліжэйшых карэнных адкладаў ардовіка, перакрытых маладзейшымі ўтварэннямі. Таксанамічны склад выяўленага комплексу ардовікскіх
трылабітаў праяўляе падабенства да аналагічных комплексаў з валунных адкладаў паўночных Германіі, Польшчы і Калінінградскай вобласці. У той самы час ён дэманструе выразнае падабенства да трылабітавых асацыяцый з выхадаў сярэдняга і верхняга ардовіка ў паўночнай Эстоніі і Ленінградскай вобласці (Усходне-Балтыйскі рэгіён). Адметна таксама і тое, што некаторыя з сабраных узораў маюць шэраг марфалагічных адрозненняў ад тыповага матэрыялу, апісанага раней у палеанталагічнай літаратуры.
Ключавыя словы: трылабіты; ардовік; пераадкладзеныя дачацвярцёвыя пароды; крыніцы паходжання; асацыяцыі пераадкладзеных трылабітаў.

Сапонитсодержащие базальтовые туфы, с учетом их минерального и химического состава, являются перспективным силикатным сырьем в промышленности, могут использоваться в качестве мелиоранта широкого спектра действия в агробиоценозах, природного сорбента тяжелых металлов и радионуклидов, для нейтрализации и обезжелезивания вод. В статье приведены  результаты исследования эффективности применения сапонитсодержащего базальтового туфа при возделывании фасоли овощной (Phaseolus vulgaris L.) и базилика обыкновенного (Ocimum basilicum L.) на дерново-подзолистой супесчаной почве со средним содержанием обменного магния (110—120 мг / кг почвы). Предпосевное внесение сапонитсодержащего базальтового туфа в дозах по магнию Mg20—80 увеличило урожайность бобов фасоли овощной на 14,2—16,2 ц / га, зеленой массы базилика обыкновенного — на 0,18—0,24 кг / м2 с лучшими показателями агрономической эффективности при внесении Mg40 (фасоль овощная) и Mg20 (базилик обыкновенный) на фоне полного минерального удобрения.
Ключевые слова: сапонитсодержащий базальтовый туф; дерново-подзолистая супесчаная почва; магний; фасоль овощная; базилик обыкновенный.

Рассмотрены проблемы использования отдаленной гибридизации в селекции смородины черной и крыжовника. Получены гибриды R. nigrum × Gr. reclinata. Установлено, что отдаленные скрещивания более успешны, когда материнским растением является смородина черная, реципрокные амфигаплоиды отличаются от исходных родительских форм. Устойчивая стерильность не позволяет использовать их непосредственно в практических целях, однако ценные новообразования позволяют рассматривать их как исходный селекционный материал для дальнейшей селекции.
Ключевые слова: отдаленная гибридизация; смородина черная; крыжовник; гибриды R. nigrum × Gr. reclinata.